Κατελής Βίγκλας, «Ο Μύθος του Ερμή του Τρισμέγιστου. Ο Ερμητισμός κατά την Αναγέννηση», ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ, Περίοδος Β’, τεύχος 128, Ιούλιος 2013, 11-23.

Πρβλ. Κατελής Βίγκλας, Βυζαντινοί και Αναγεννησιακοί φιλόσοφοι. Όψεις του έργου και της ζωής τους. Μελετήματα, Εκδοτικός Οίκος Κ. & Μ. Αντ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2019, 151-170.

Περίληψη

Τα «Ερμητικά Κείμενα» γράφτηκαν τον 2ο και 3ο αιώνα μ.Χ., και επανήλθαν στο προσκήνιο κατά την περίοδο της Αναγέννησης. Ωστόσο, επικρατούσε η αντίληψη ότι συγγραφέας τους ήταν ένας Αιγύπτιος ιερέας, ο Ερμής ο Τρισμέγιστος, που έζησε πριν τα κλασικά χρόνια, ταυτιζόμενος ενίοτε με τον αιγυπτιακό θεό Θωτ. Η ορθή χρονολόγησή τους, που πραγματοποιήθηκε το 1614, δεν άλλαξε κάτι στους κύκλους των λογίων που ασχολούντο με θέματα του ερμητισμού. Οι αναγεννησιακοί λόγιοι ανακάλυψαν στα κείμενα αυτά μια μαγική εμπειρία ανόδου και καθόδου της ψυχής μέσω της «χρυσής αλύσου» των τριών κόσμων: του γήινου, του ουράνιου και του νοητού. Θεωρούσαν ότι με αυτόν τον τρόπο θα οδηγούντο στην τελειοποίηση των απόκρυφων επιστημών και στον έλεγχο των κοσμικών δυνάμεων προς όφελος του ανθρώπου.

Λέξεις κλειδιά: Ερμητισμός, Αναγέννηση, Κόζιμο των Μεδίκων, Μαρσίλιο Φιτσίνο, Πίκο ντε λα Μιραντόλα, χρονολόγηση, Τζορντάνο Μπρούνο, χρυσή άλυσος, Ρόμπερτ Φλαντ, Παράκελσος

The Myth of Hermes Trismegistus. Hermeticism in the Renaissance

By Katelis Viglas

Abstract

The “Hermetic texts” were written in the 2nd and 3rd centuries AD, and resurfaced in the Renaissance. However, in Late Antiquity and the Middle Ages, the perception prevailed that their author was an Egyptian priest, called Hermes Trismegistus, who lived before the Classical Antiquity, sometimes identified with the Egyptian god Thoth. The correct chronology, achieved in 1614, nothing changed in the circles of Renaissance scholars dealing with hermetic issues. These texts focus on the magical experience of ascent and descent of the soul through the “golden chain” of three worlds: the Earthly, the Celestial and the Intelligible. They believed that in this way they could perfect the occult sciences and they would control the cosmic powers for the benefit of man.

Keywords: Hermetism, Renaissance, Cosimo de’ Medici, Marsilio Ficino, Pico della Mirandola, chronology, Giordano Bruno, golden chain, Robert Fludd, Paracelsus